Herfst in Umbrie.. beleef het!

Iedereen weet dat een lange warme zomer in Italië, en Umbrië in het bijzonder, als een uitgekomen droom is. Ik weet zeker dat iedereen het heerlijk zal vinden om op een warme avond op het terras te zitten, de vuurvliegjes te zien en te genieten van een koel drankje terwijl de krekels hun lied tsjirpen.

Wijngaard van cantina Peppucci

Maar heb je weleens gedacht over Umbrië in de herfst? Ik kan je verzekeren dat de natuur een schilderij op zichzelf is. De verschillende kleuren groen waar Umbrië zo beroemd om is, veranderen naar verschillende kleuren geel, terra en goud. Staand op een heuveltop zal het uitzicht over de vallei glorieus zijn.

Monteolivo, uitzicht vanuit de tuin

De herfst is het seizoen waarin de Umbrische gerechten bij uitstek tot hun recht komen. Herfst is het wild- en paddenstoelenseizoen. Als je geluk hebt kun je misschien deelnemen aan een begeleide paddenstoelen tocht om zo je eigen avondeten te plukken.

Verschillende soorten paddenstoelen

Herfst is ook de tijd van de vendemmia, de druivenoogst. Hoewel Umbrië gedurende het hele jaar de beste wijnen produceert, is het misschien leuk om de vino novello met in de open haard geroosterde kastanjes te proberen.

Overdag is het mogelijk om een cantina (wijnboerderij) te bezoeken en te zien hoe zij de druiven verwerken tot één van Umbrië's juwelen: de Sagrantino. Op onze website staan enkele links naar begeleide tours.

Cantina Scacciadiavoli, Montefalco

Herfst is het seizoen waarin de olijven geplukt worden. Bezoek een molen om te zien hoe Umbrië's vloeibare goud wordt geproduceerd, of proef in één van de gezellige winkeltjes waar ze typisch Umbrische producten verkopen. 

Onze olie wordt in het blik gegoten

Ik kan natuurlijk geen enkele garantie voor het weer geven, maar vaker wel dan niet is de temperatuur nog heel aangenaam en kun je met een beetje geluk genieten van lunch buiten op één van Monteolivo's terrasjes.

Monteolivo, terrasje

's Avonds kun je gezellig bij het haardvuur zitten, een worstje grillen en je tocht voor de volgende dag uitstippelen, bijvoorbeeld naar een schilderachtig middeleeuws dorp waar Umbrië zo rijk aan is.

Monteolivo, de open haard

Monteolivo-Umbria heeft de laatste week van september en de eerste drie van oktober nog beschikbaar, als je al het bovenstaande moois zelf wilt ervaren.  

Montecastello di Vibio

Umbria in autumn... experience this.

Everybody knows that a long hot summer in Italy and particularly in Umbria is like a dream that came true. I am certain that everybody likes the long warm evenings on a terrace to watch the fireflies and enjoy a cold drink while the crickets sing their songs.

cantina Peppucci's vineyard

But have you ever thought about Umbria in autumn? I can assure you that nature is almost like a painting. The various types of green have changed into various types of yellow, terra and gold and, standing on a hill top, the views of the valley will be amazing.

view from Monteolivo's garden

Umbria in autumn is also the season in which its splendid food will be at its best. Atumn is the game and mushroom season and when you're lucky, you can take a guided tour and search for your dinner yourself.

various types of mushrooms

Autumn is vendemmia time. Though Umbria provides the most delicious wines the whole year around, it may be a good idea to try a vino novello and roasted chestnuts for a cosy dinner at the fireplace.

In daytime, you may like to visit one of the cantine and see how they turn the grape harvest into one of Umbria's jewels, the Sagrantino. Our website contains links for special wine tours.

cantina Scacciadiavoli

Autumn is the season in which the olives are picked. The famous fluid gold will be a sensation you will never find the like... visit a mill or one of the cosy shops that sell typical products. 

our oil is canned

Of course it is impossible to give any guarantees on the weather, but more often than not the weather can be very pleasant and you may even be able to have your lunch outside at one of Monteolivo's terraces.

Monteolivo, yard

In the evenings, you can sit at the fireplace, grill a sausage and plan your tour for the following day to one of the many picturesque medieval villages that can be found everywhere in Umbria.

Monteolivo, the fireplace

Monteolivo-Umbria still has the last week of September and the first three in October available, in case you would like to experience all this beauty yourself.  

Montecastello di Vibio 

Carsulae - niet te missen

Ik wil heel graag mijn ervaringen delen over de tocht die ik gisteren gemaakt heb, om de volgende reden: Casulae, waar deze blog over gaat, biedt voor elk wat wils. Vooral met kinderen is het een niet te missen avontuur, want die kunnen en mogen overal op klimmen, in het veld rennen en (als er niet teveel andere bezoekers zijn) schreeuwen wat ze willen zonder dat ze iemand storen.

Er staan – afgezien van één gevaarlijke plek – nergens bordjes met verboden of beperkingen. Dit betekent natuurlijk niet dat je niet op ze moet letten want ik raad niemand aan om van een 3 meter hoge muur te vallen, maar er zijn genoeg lagere gebouwen en stenen.

Tijdens je bezoek hangt de geur van de overal in het wild groeiende mentuccia voortdurend in de lucht. In de lente kun je misschien het geluk hebben om de schaapskuddes te zien, begeleid door de herders en hun hond. En als je tijdens je bezoek even wil uitrusten, staan er zitjes in de schaduw van de bomen.

Carsulae ligt vlakbij San Gemini. Als je de afslag neemt op de E45 en dan eerst richting San Gemini rijdt en vervolgens richting Cesi, kom je door de bordjes vanzelf op de parkeerplaats terecht. Vandaar is het een korte wandeling naar de kassa en het documentatiecentrum (en voor die paar kinderen die echt niet van klimmen en buitenspelen houden, is er ook nog een speelkamer met speelgoed).

Carsulae was een Romeins municipium, wat betekent dat de inwoner de burgerrechten van de Romeinen hadden, maar met een zelfbestuur onder gezag van Keizer Augustus. De stad lag aan de Via Flaminia, waarvan de resten de stad in tweeën delen.

Je kwam de stad binnen door de Boog van San Damiano. Oorspronkelijk waren er drie bogen, de middelste waarvan de resten te zien zijn diende voor voertuigen en deze werd geflankeerd door twee kleinere bogen voor voetgangers.

Ik ga niet elk gebouw bespreken want ten eerste kun je ze in elke toeristengids vinden, en ten tweede is het veel leuker om zelf te gaan kijken, maar noemenswaardig is de kerk van Cosmo en San Damiano. Deze dateert uit de 11e eeuw en is gebouwd op de resten van een ander gebouw dat naar schatting 1e of 2e eeuws voor Christus is.

Een ander detail dat vermeldenswaard is, is één van de graftombes. De tombes behoorden vermoedelijk toe aan vooraanstaande burgers van Carsulae en in één van hen werd een loden kist gevonden met daarin het stoffelijk overschot van een jong meisje, met de gouden juwelen nog intact.

Andere interessante gebouwen zijn het Amfitheater, het Forum, de bassins die Carsulae van water voorzagen, Thermale Baden en een serie gebouwen die waarschijnlijk gediend hebben als winkel.

Zoals ik al zei, Carsulae heeft voor elk wat wils, maar als je moeilijk ter been bent zijn de voorzieningen beslist onvoldoende. Ik heb intussen de gemeente San Gemini aangeschreven om te zien of dat kan worden aangepast.  

La Festa della Lavanda - Castelnuovo d'Assisi

Vandaag heb ik iets gedaan wat ik eigenlijk vorig jaar al op de planning had: het bezoeken van het Festa della Lavanda in Castelnuovo d'Assisi. Het is een kleine beurs, georganiseerd door Il Lavandeto d'Assisi, die verschillende soorten lavendel kweken.

Naast de indrukwekkende lavendelvelden waren er meer kruiden en planten te bewonderen. De verzameling santolina benam me de adem en de symmetrische kruidentuin was een waar plezier om doorheen te lopen.

Er waren de gebruikelijke keukenkruiden, maar de manier waarop ze ze gesorteerd hebben op kleur of structuur was uiterst aantrekkelijk.

Naast deze keukenkruiden waren er verschillende soorten salie, maar ook hun verzameling basislicum was de moeite waard. De basilico greco trok door de delicate structuur van de blaadjes speciaal mijn aandacht.

Ook voor de aanwezige kinderen was er genoegleuks, er was een kippenhok vol rafelige kippen waaronder twee pluizige kuikens, maar die renden te snel om ze goed op de foto te krijgen. Verder was er een kleine kikkerpoel, maar natuurlijk kwam ik daar net te laat aan en waren alle kikkers al in het water gedoken. 

De kinderen vervolgden hun tocht in het lavendellabyrinth.

Toen alle planten uitgebreid bewonderd waren was er nog een veldje met kraampjes, allemaal met een eigen specialiteit. Lavendel- en kruidenplanten natuurlijk, maar ook mogelijkheden om een workshop te volgen en te leren hoe je lavendelolie of een tisane maakt.

Andere kraampjes hadden handgmaakte maiolica uit Deruta, ambachtelijke manden, schilderijtjes en de mogelijkheid om huisgemaakte lavendellimonade te proberen.

Het goede nieuws: de beurs is er morgen ook nog, en eveneens het weekend van 28/29 juni.

Fonti del Clitunno

Een plek waar ik al langer over wil schrijven zijn de Fonti del Clitunno. Gelegen aan de kant van de Via Flaminia, vlak bij het gehucht Pissignano, zou je bijna de ingang missen. En dat zou jammer zijn want ik garandeer je minstens een uur innerlijke rust, natuur en prachtige uitzichten.

 

De Fonti bestaan al eeuwen, getuige Plinius de Jongere die schreef “Ik ben er net geweest, en ik heb spijt dat ik niet eerder ben gegaan.” 1) Naast Plinius zijn er veel schrijvers en beroemdheden bij de Fonti geweest, waarvan Vergilius, Byron en Giosue Carducci waarschijnlijk de beroemdste zijn.

 

 

Natuurlijk zagen de Fonti er in Plinius' tijd niet zo uit als nu. Een aardbeving in 444 heeft het uiterlijk veranderd, maar waarschijnlijk is het nog meer te danken aan de inspanningen van Paolo Campello della Spina, die (rond 1860) de aarde heeft verlegd en de schitterende vegetatie heeft gepland die we nu kunnen zien.

 

 

Ik ben geen plantkundige, dus ik ga niet alle namen van de planten die je er kunt vinden opnoemen, maar je kunt ze gemakkelijk opzoeken op de website van de Fonti. Voor zover ik kon zien waren de bomen imposant en omdat het water zo helder is, kun je de verschillende soorten waterplanten heel goed zien.

 

 

 

 

 

Diezelfde helderheid maakt het mogelijk om de verschillende bodemdiepten te onderscheiden, die je kunt zien door de verschillende kleuren in het water. Op sommige plekken kun je het water zien opborrelen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het lijkt net of het water ontspruit aan een rots.

 

 

 

 

 

 

Het kleine eilandje in het midden van het meertje is een heerlijke rustplaats voor de vele eenden en zwanen die het park rijk is (je mag ze voeren als je een zakje voer bij de ingang koopt).

 

 

 

 

 

 

 

Overal in het park staan kleine houten bankjes waar je kunt gaan zitten om van het uitzicht te genieten, of gewoon om uit te rusten in de schaduw van een van de treurwilgen. Ik ben in ieder geval erg dankbaar dat Unesco de Fonti en de nabijgelegen Tempietto (ongeveer een kilometer naar het noorden) op de lijst van Wereld Erfgoed heeft gezet.

 

 

 

1) Bron: www.fontidelclitunni.it

Bijzonder Bevagna

Hoewel ik van iedere centimeter in Umbria hou, gaat deze blog over één van mijn favoriete plaatsen. Bevagna.

Romeins

Naar Nederlandse maatstaven is het een kleine stad, gelegen in de vallei in de provincie Perugia. De  originele naam, Mevania, stamt uit de Romeinse tijd, waarvan in het hogere gedeelte van de stad nog behoorlijk wat resten zijn overgebleven. Ik noem het Teatro Romano, de Edificio delle Terme waar je een prachtig mozaiek uit de tweede eeuw kunt zien, de Tempio en natuurlijk de stadswallen, die in de Middeleeuwen zijn gebouwd op de overblijfselen van de Romeinse muren. Ook de vele toegangspoorten bevatten resten van beide periodes.

Vlak bij de Porta Mulini loopt de rivier de Clittuno, die in de oude tijd gebruikt werd voor transporten, maar ook zorgde dat de molen kon werken en diende voor de openbare wasplaats. Deze laatste is een geweldige rustieke plek, die nog steeds wordt gebruikt.

Middeleeuwen

Veel monumenten, in feite, de hele stad, getuigen van de Middeleeuwen. Het schitterende plein met de drie beroemde gebouwen, het Palazzo dei Consoli, de San Silvestrokerk en de San Michele kerk kunnen je de hele middag in volle bewondering vasthouden. Vergeet niet de crypte in de San Silvestro te bezoeken.

Alle kerken in Bevagna hebben iets speciaals, maar persoonlijk vind ik de San Francesco in het hogere gedeelte van de stad het mooist. Niet zozeer om het interieur als wel om de buitenkant.

Andere bezienswaardigheden

Ik kan alleen maar aanraden om door de stad te zwerven en te genieten van de sfeer in de pittoreske straatjes en steegjes. De pinacoteca bevat een paar mooie werken, waarvan de Madonna van Dono Doni mijn favoriet is.

Een ander leuk bezoek bracht ik aan La Casa Medievale. Een gereconstrueerd, middeleeuws huis dat aan een redelijk welgestelde koopman toebehoord zou hebben. Het is een bezoek met gids, en ik verzeker je dat je na een paar minuten wenst dat je in die tijd was geboren.

Mercato delle Gaite

Wat de Middeleeuwen betreft. Ik kan niet schrijven zonder het jaarlijkse feest te noemen, de Mercato delle Gaite. De hele stad keert terug naar de periode 1250 – 1350. Een spektakel dat je niet mag missen... maar daarover heb ik al eerder geschreven: http://monteolivoinumbria.blogspot.nl/2014/01/le-gaite-bevagna-2012.html

en voor wie alle ins en outs wil lezen:

http://www.ilmercatodellegaite.it/

Oeps

Mijn eerste kennismaking met Bevagna dateert uit 1992. Er waren nog niet veel toeristen in Bevagna in die tijd en ik wist eigenlijk niets van de stad.

Ongelukkig genoeg arriveerde ik op lunchtijd, met twee kleine kinderen (6 en 4) die zich verveelden, klaagden over de hitte en gillend over mutant hero turtles over de verder stille, verlaten piazza renden. Ik kon niets anders bedenken om ze stil te krijgen dan ze vol te proppen met pasta, dus ik vroeg aan het enige andere levende wezen dat ik zag waar een restaurant was. Het slagschip keek me afkeurend aan en zei `Goedemiddag` in het Nederlands.......

Ze bleek in Bevagna te wonen en kon me alles over de stad vertellen. Sinds die tijd keer ik minstens eens per jaar terug.  

Take me home.. country roads (Nederlands)

Iedereen die wel eens in Umbrie is geweest kent waarschijnlijk de hoogtepunten: Perugia, Spoleto, Todi, Orvieto, Spello, Gubbio. Ik kan sterk aanraden deze steden te bezoeken en ik zal er absoluut nog over schrijven. Maar 1 november was het Allerheiligen en er was niet veel te doen, dus heb ik een beetje rondgezworven in de buurt van mijn huis.

Ik dacht dat ik elke centimeter hier wel zo´n beetje kende. Gelukkig is dat niet zo. Er is nog heel veel te ontdekken in dit geweldige gebied en ik zal nooit ophouden te genieten van de verbazingwekkende omgeving.

De vendemmia – druivenoogst – is gedaan en de wijngaarden liggen er in alle rust bij,in hun prachtige kleuren en dat samen met de typische geur van houtvuren betekenen dat de herfst echt is neergedaald over het land.

Ik ging in de richting van Gualdo Gattaneo, een stadje bovenop een heuvel dat het omringende landschap domineert. Die ligging is waarschijnlijk de reden dat Paus Alexander de Zesde (de Borgia Paus) er een indrukwekkende toren heeft neergezet.

Het was erg rustig, dus ik kon op mijn gemak foto´s maken van een paar hoekjes in de stad. Maar ik verzeker je dat er nog veel meer zijn, en op bijna iedere plek buiten de muren heb je een schitterend uitzicht over het Umbrische platteland.

Na Gualdo heb ik nog een paar gehuchten bezocht. Het was vreselijk komisch om op een kruising de aanwijzingen te zien, linksaf naar Pozzo (put) en rechtsaf naar Cisterna (bron). Je gelooft haast niet dat ze in dit gebied ´s zomers zonder water zitten.

Ik besloot naar Cisterna te gaan waar het middeleeuwse kasteel inmiddels is ingericht als vakantieverblijf met een aantal appartementen. De rustige sfeer, de aardige mensen en de verbijsterende uitzichten op de olijfgaarden en de heuvels zorgden er bijna voor dat ik er bleef.

Een schilderachtige route door de omgeving, waar sommige olijfbomen en wijnranken werkelijk heel oud zijn brachten me in Bastardo, vlak bij huis, maar het was zo´n heerlijke middag dat een laatste omweg gerechtvaardigd leek. Op naar Giano dell´Umbria dus. Dit kleine stadje, omringd door twee cirkels van muren, heeft een heel mooi plein en een paar mooie kerken die ik me van eerdere bezoeken herinner, maar die nu helaas gesloten waren. Maar goed, je kunt altijd terugkomen.

Onderweg naar huis kreeg ik als bonus nog een mooi zicht op de Rocchetta vlakbij Viepri en ik bedacht dat de enige bijwerkingen van deze middag zijn dat ik er meer van wil.